Katedra Historii Filozofii
ul. Bernardyńska 3, sala 112
PRACOWNICY | |
o. dr hab. Marek Urban CSsR, prof. UPJPII | kierownik |
dr Amadeusz Pala | |
o. dr Wojciech Gródek OFM |
Badania prowadzone przez Katedrę Historii Filozofii tworzą wspólny program, zbudowany wokół różnych aspektów kwestii recepcji i rozwinięcia idei i rozwiązań filozofii starożytnej, średniowiecznej oraz nowożytnej i współczesnej.
W zakresie filozofii starożytnej są prowadzone badania dotyczące szkoły eleackiej i jej wpływu na rozwój teorii późniejszych myślicieli. Szczególny nacisk położony jest na próbę rozpoznania sposobu myślenia Parmenidesa. Efektem uzyskanych w tym zakresie wyników badań jest możliwość nowego spojrzenia na tezy Zenona, pozwalająca na zrozumienie dialektyki Platona oraz na poglądy Melissosa, mające wpływ na teorię atomów Leukipposa i Demokryta. Wynik prowadzonych w tym zakresie analiz pozwala na podjęcie zagadnienia dotyczącego umysłu albo jako czynnika porządkującego rzeczywistość (Anaksagoras, Platon, Arystoteles, Plotyn) albo jako funkcji będącej wynikiem działania atomów. Sposób myślenia filozofów greckim ma swoje odzwierciedlenie w filozofii chrześcijańskiej. Zakres badań w ramach filozofii średniowiecznej dotyczy rozpoznawania wpływów myślicieli starożytnych (Plotyn, Proklos) na sposób wyjaśniania zagadnień doktrynalnych przez filozofów chrześcijańskich (Augustyn, Pseudo-Dionizy).
Badania w obszarze filozofii nowożytnej i współczesnej dotyczy przede wszystkim ukazania przewodnich zagadnień, problemów, kierunków i poglądów filozoficznych, które pojawiły się od XVI do początków XIX i XX wieku. Szczególny akcent badań położony jest na filozofię Kartezjusza i jego następców, oświecenie angielskie i francuskie oraz na filozofię Kanta i idealizm niemiecki. Szczególna uwaga poświęcona jest także postaciom S. Kierkegaarda i F. Nietzschego oraz takim kierunkom jak pozytywizm, fenomenologia, egzystencjalizm, spirytualizm, neotomizm, filozofia analityczna, filozofia dialogu, postmodernizm. Zderzenie współczesnych kierunków filozoficznych, wyrastających z chrześcijańskich nurtów myślenia, z filozofią postmodernistycznych tendencji widzenia człowieka i kultury jako nie mających często źródeł w metafizycznych odniesieniach, tworzy ciekawy obszar namysłu pomiędzy filozofią i religią.
W ramach grantu Klasycy polskiej filozofii chrześcijańskiej XX i XXI wieku Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, NPRH/DN/SN/507076/2021/11, pracownicy Katedry realizują badania dotyczący przygotowania monografii (wersja polska i angielska) poświęconej ks. Konstantemu Michalskiemu.